ኣብ ዓለምና፡ ዛጊት ኣብ መንግስቲን ሓገግቲ ኣካላትን ሰፊሕ ጾታዊ ኣድልዎ እኳ እንተ ሃለወ፡ ብዙሓት ደቀንስትዮ፡ ናብ ዝለዓለ መንግስታዊ መዝነት ዘለዎ ጽፍሕታት ይመጻ ምህላወን ብረቡዕ ዝወጸ ጸብጻብ በይነ ባይቶኣዊ ሕብረትን ውድብ ሕቡራት ሃገራትን ብምጥቃስ ድምጺ ኣመሪካ ገሊጻ።
IPU፡ ኣብ ዘውጽኦ ዓመታዊ ጸብጻብ፡ ተሳትፎ ደቀንስትዮ፡ ኣብ ፖለቲካዊ ንጥፈታት፡ ኣብ ጥሪ 2021 ናብ 25.5% ምዕባዩ እዚ ድማ ምስ ናይ ዝሓለፈ ዓመት ኣሃዝ (24.9%) እንክወዳደር ዕቤት ምርኣዩ ጠቒሱ።
ኣብ ምቅላስ ለበዳ ኮሮና ተዋፊሩ ካብ ዘሎ ጠቕላላ ዓቕሚ ሰብ፡ 70% ደቀንስትዮ ክንሰን ኣብ ጽፍሒ መንግስታዊ መዝነት ዘለወን ተራ ብዘየመጣጠን ደረጃ ዝተሓተ እዩ” ክብል ዋና ጸሓፊ IPU ኣብ ምኽፋት እቲ ጸብጻብ ኣመልኪቱ።
ኣብ ዓለም ዝለዓለ ስልጣን ማለት–ፕረሲደንትነት ወይ ቀዳማይ ሚኒስተርነት ዘለወን ደቀንስትዮ ብ ኽልተ ጥራይ ብምውሳኽ 22 ምብጽሑ ዝገለጸ እቲ ጸብጻብ ዝበዝሐ ውክልና ደቀንስትዮ ኣብ ስልጣን መንግስቲ ዘለወን ሃገራት ዝበዝሓ ኣብ ኣውሮጳ እየን ዘለዋ ክብል ገሊጹ።
ፍርቂ ወይ ልዕሊኡ ናይ ሚኒስተር ስልጣን፡ ብደቀንስትዮ ዝተሓዝአለን ሃገራት፡ ቊጽረን ካብ 14 ናብ 13 ጎዲሉ ምህላዉ እቲ ጸብጻብ ወሲኹ ኣመልኪቱ።
ፈጺመን ደቀንስትዮ ሰብ መዚ መንግስቲ ዘይብለን ሃገራት ድማ ኣርሜንያ፥ ኣዘርባዣን፥ ብሩኔይ፥ ሰሜን ኮርያ፥ ፓፑዋ ኒው ጊኒ፥ ሴንት ቪንሰንትን ግረንዲን፥ ስዑዲ ዓረብ፥ ታይላንድ፥ ቱቫሉ፥ ቫንዋቱ፥ ቬትናምን የመንን እየን ኢሉ።
ደቀንስትዮ ኣብ ካቢነ ሚኒስተራት ክህልዋ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ፥ ክትብል ፈጻሚት ዳይረክተር ው/ሕ/ሃ ፉሚዚለ ምላምቦ-ንጁካ ሓቢራ።