ሰልፍታት ማሕበራዊ ዲሞክራስን ሰልፊ ፊንላንዳውያንን እተን ክልተ ዓበይቲ ተወዳደርቲ ምዃነን ተሓቢሩ። ደገፍ ማህበራዊ
ዲሞክራሲ ካብቲ ዝሓለፈ ምርጫ ብ 2.7% ናብ 24.4% ክዓቢ እንከሎ፡ እዚ ድማ ነቲ ኣብዚ እዋን’ዚ ኣብ ባይቶ ፊንላንድ
ዝዓበየ ምዃኑ ዝንገረሉ ተቓዋሚ ሰልፊ ኣብ ዝሓለፈ 20 ዓመታት ዝለዓለ ደረጃ ምብጽሑ ዘመልክት እዩ።
ብኣንጻሩ ሰልፊ ፊንላንድ፡ ደረጃ ምጽዳቕ ብ1.8 ነጥቢ ናብ 15.6 ሚእታዊት ክወርድ ከሎ፡ ንሳልሳይ ተኸታታሊ ወርሒ ነቲ ገዛኢ
የማናዊ ህዝባዊ ሰልፊ ዝህቦ ደገፍ እናነከየ ምዃኑ ኣመልኪቱ። ታሎስቱትኪሙስ ነቲ ምርጫ ኣብ መንጎ 3 ሚያዝያን 7 ግንቦትን
ዘካየዶ ኮይኑ፡ እዚ እዋን እዚ ምስቲ ኣብ ፖለቲካውን ድንጋጸኣውን ኣድማታት ዝግበር ገደብ፡ መንግስቲ ኣብ ተወሳኺ ስጉምትታት
ምቑጣብ ወጻኢታትን ምትግባር ምጉዳል ሓፈሻዊ ኣበል ኣባይትን ዝምልከት ባይቶኣዊ ክትዕ ዝተጋጠመ እዩ።
ዳይረክተር መጽናዕቲ ታሎስቱትኪሙስ ቱሞ ቱርጃ ትማሊ ሓሙስ ንዋይኤልኢ ኣብ ዝሃበቶ ሓበሬታ፡ ሶሻል ዲሞክራትስ ኣብ ምሉእ
ናይ ምርጫ ግዜ ጽቡቕ ኣፈጻጽማ ከምዘርኣዩን፡ ንደቂ ኣንስትዮ ጥራይ ዘይኮነስ ሰማያዊ ቆቢዕ ዘለዎም ሰራሕተኛታት እውን
ከምዝሰዓሩን ገሊጻ።
“ኤስዲፒ ንናይ ገዛእ ርእሱ መራጽቲ ንምሓዝ ኣዝዩ ጽቡቕ ይሰርሕ ኣሎ። ብተወሳኺ ካብቶም ንኻልኦት ክልተ ቀጠልያ ቀይሕ
ውድባት ዘድመጹ ሰባት ደገፍ ይረክብ ኣሎ። ከምኡ’ውን ሰልፊ ፊንላንድን ሃገራዊ ጥምረትን ደገፍ ዝስእኑ ዘለዉ ውድባት እዮም”
ክብል ኣቃሊዑ። ሕጂ ዘለዎ ደረጃ ምጽዳቕ ካብቲ ዝሓለፈ ጽድያ ዝተኻየደ ምርጫ ባይቶ ብ4.5 ነጥቢ ምምሕያሽ ከምዘርኣየን፡
ካብ ካልኣይ ፍርቂ ዓመት 2006 ጀሚሩ ድማ ሓድሽ ልዑል ምዃኑን እቲ ህዝባዊ ፈነወ ኩባንያ ሓቢሩ።
ኣብዚ እዋን’ዚ ደገፍ ሰልፊ ፊንላንድ ካብቲ ቅድሚ ሰለስተ ወርሒ ዝነበረ ብ4.4 ነጥቢ ዝወሓደ ኮይኑ፡ ካብቲ ኣብ ዝሓለፈ
ምርጫ ባይቶ ዝነበሮ ብጽሒት ብ4.5 ነጥቢ ዝወሓደ እዩ። እቲ ህዝባዊ የማናዊ ሰልፊ እቲ እንኮ ኣባል ገዛኢ ጥምረት እዩ ደገፍ
ዝሰኣነ። ቱርጃ ግን፡ እቲ ህዝባዊ የማናዊ ሰልፊ፡ ንላዕሊ ይኹን ንታሕቲ፡ ርኡይ ምውጥዋጥ ደገፍ ጓና ከምዘይኮነ ኣዘኻኺሩ።
እዚ ዳሕረዋይ ክሳራታት ዝምንጩ ብጽሒት መራጽታ – ብፍላይ ደቂ ተባዕትዮን ሰማያዊ ቆቢዕ ዘለዎም ሰራሕተኛታትን – ወይ
ኣማራጺታቶም ብምምዛን ወይ ድማ ደገፎም ናብ ሓደ ካብ ማእከል፡ ሃገራዊ ጥምረት ወይ ሶሻል ዲሞክራት ብምስግጋር እዩ። እዚ
ምዕባለ፡ ብዛዕባ ዓቕሚ ሚኒስተር ማሕበራዊ ጉዳያትን ጥዕናን ካይሳ ጁሶ (ፒኤስ)ን ብዛዕባ እቲ ካብ ጆንሱ ዝመጸ ወዲ 54
ዓመት ኣባል ባይቶ ቲሞ ቮርናነን (ፒኤስ) ዘጋጠመ ፍጻመን ዝተደፋፍአ ይመስል።
ቱርጃ፡ እቲ ውድብ ኣብ ሄልሲንኪ ኣብ ደገ ኣብ ዝርከብ ናይት ክለብ ድሕሪ ዝተፈጸመ ተኹሲ፡ ኣብ ሰሙን ዝኸፍአ ኣፈጻጽማ
ከምዘርኣየ ገሊጹ።
“ከምዚ ዝኣመሰለ ነገራት ደገፍ ክውስኽ ሳሕቲ’ዩ” ክብል ርእይቶኡ ብምሃብ፡ ሓደ ሰብ ነቲ ምንቁልቋል ምሉእ ብምሉእ ምስቲ
ፍጻመ ንምትእስሳር ክጓየ ከምዘይብሉ ገሊጹ። “እተን ካልኦት ሰሙናት’ውን ንሰልፊ ፊንላንድ ብፍላይ ጽቡቓት ኣይነበራን።
ንኣብነት፡ እዚ ሰሙን’ዚ ከም ዝሓለፈ ሰሙን ምሉእ ብምሉእ ሕማቕ ኣይነበረን፡ እንተኾነ ግን ብዓቢኡ’ውን ዝሓሸ
ኣይነበረን።”
ሃገራዊ ጥምረት ደረጃ ምጽዳቑ ብ0.7 ነጥቢ ወሲኹ ናብ 21.3 ሚእታዊት ብምብጻሕ ኣብ ፊንላንድ ካልኣይ ዝበዝሐ ተፈታዊ
ሰልፊ ምዃኑ ደረጅኡ ኣደልዲሉ። ቱርጃ ከምዚ ዓይነት ደረጃ ንፕረምየርሊግ ዘለዎ ሰልፊ ጽኑዕ ውጽኢት ምዃኑ ኣመልኪቱ።
ወሲኹ ድማ፡ "ሃገራዊ ጥምረት ኣብ መጀመርታ ናይዚ ዓመት ኣብ ቁልቁል ዝወስድ መስመር እዩ ነይሩ፡ ኣብዚ ምርጫ ግን ደው
ኢሉ" ኢሉ። ኣብ ካልእ ቦታታት፡ እቲ ማእከል ደረጃ ምጽዳቑ ብ0.5 ነጥቢ ናብ 11.5 ሚእታዊት፡ ጸጋማዊ ኪዳን ብ0.7
ሚእታዊት ናብ 8.8 ሚእታዊት፡ ግሪን ሊግ ድማ ብ0.6 ነጥቢ ናብ 7.7 ሚእታዊት ክወርድ ርእዩ። ደገፍ ክርስትያን ዲሞክራት
ብ0.4 ነጥቢ ናብ 4.0 ሚእታዊት፡ ደገፍ ምንቅስቓስ ሕጂ ድማ ብ0.1 ነጥቢ ናብ 1.8 ሚእታዊት ወሲኹ።
ህዝባዊ ሰልፊ ሽወደን ንኻልኣይ ተኸታታሊ ወርሒ ብ3.4 ሚእታዊት ድምጺ ይህብ ኣሎ።
“ብዛዕባ ህዝባዊ ሰልፊ ሽወደን ክዝረብ እንከሎ፡ ብዙሓት ካብቶም ቅድሚ ሕጂ ዘድመጹሉ ሰባት ኣማራጺታቶም ምምዛኖም
ይቕጽሉ ከምዘለዉ ርዱእ’ዩ” ክብል ቱርጃ ተንቲኑ። ታሎስቱትኪሙስ ካብቶም ነቲ ምርጫ ዝረኸቦም 2,490 ሰባት ካብቶም
1820 መልሲ ረኺቡ። እቲ ውጽኢት 2.0 ነጥቢ ናይ ጌጋ ፍልልይ ኣለዎ።
ግሬታ ቱንበርግ ኣብ ወርሒ መጋቢት ኣብ ዘካየዶ ናይ ከባቢ ተቓውሞ ትእዛዝ ፖሊስ ብዘይምእዘዛ ብቤት ፍርዲ ሽወደን ገበነኛ ኮይና
ተረኺባ።
ድሕሪ እቲ ትማሊ ረቡዕ ዝተኻየደ መስርሕ ፍርዲ ኣብ ዝሃቦ መግለጺ፡ እቲ ተቓላሳይ ክሊማ ነቲ ብይን "ዕሽነት" ክብል ገሊጽዎ።
ሚስ ቱንበርግ ኣብ እዋን ኮፍ ምባል ንኽልተ ኣጋጣሚታት መእተዊ ባይቶ ዓጽያ ነይራ።
ንሳ ነቲ ብኽልተ ክስታት ሲቪላዊ ዘይምእዛዝ ከም ዝነጸገቶ ኣብቲ መስርሕ ፍርዲ ሓደ ጋዜጠኛ ኤኤፍፒ ሓቢሩ።
እዚ ወዲ 21 ዓመት መንእሰይ 6000 ሽወደናዊ ዘውዲ (440 ፓውንድ) ከምዝተቐጽዐ ቤት ፍርዲ ኣውራጃ ስቶክሆልም ሓቢሩ።
ብተወሳኺ ተወሳኺ 1000 ዘውዲ (73 ፓውንድ) ካሕሳ ክትከፍል ተኣዚዛ።
ድሕሪ ቁሩብ ግዜ ንቢቢሲ ኣብ ዝሃበቶ መደረ፡ ሚስ ቱንበርግ "ሕጂ'ውን፡ ከም ንሕና መንእሰያት፡ ዓፈና ዝገጥሞም ዘሎን
ኣንጻር ተግባር ብምፍጻም ኣብ ቤት ፍርዲ ሕጋዊ መቕጻዕቲ ዝገጥሞም ዘሎን ሰላማዊ ክሊማዊ ሰልፈኛታት ምዃኖም ክሳብ
ክንደይ ዕሽነት ምዃኑ ብዘሕምም መንገዲ ንጹር ይመስለኒ" ኢላ እዚ ኣዝዩ ቀታሊ ስርዓት፡ ከምኡ’ውን ነገራት ክትቅይር
ብምፍታን’ዩ።”
"ኣብዚ እዋን'ዚ ናብ ኣዝዩ ዘይርጉእን ሓደገኛን መጻኢ ናብ ጌጋ ኣንፈት ንኸይድ ኣለና" ዝበለት ንሳ፡ "እቶም ክከላኸሉና
ዝግበኦም ሕግታትና ከመይ ከምዘይገብሩ ዘርኢ'ዩ" ኢላ።
ንሳ፡ "ዓበይቲ ኩባንያታትን ኣብ ስልጣን ዘለዉ ሰባትን" "እቶም ናይ ብሓቂ ገበነኛታት ዝኾኑ ሰባት" ከምኡ'ውን "ንሰባት ኣብ
ሓቀኛ ሓደጋ ዘእትዉ ሰባት" ብምባል ነቲ "ብቕልጡፍ እናወሰኸ ዝኸይድ ዘሎ ቅልውላው ክሊማ" ብዘይምግዳሶም ገሊጻቶ።
