ነዊሕ ናይ ስራሕ ኣኼባ ኣጋጢምኩም ጻርጻር ዝበልክምሉ ኣጋጣሚዶ ትዝክሩ?
ከምዚ ዓይነት ኣጋጣሚ ኣቋሪጽኻ ምውጻእ ሓደ መፍትሒ ገይሮም ዝወስዱ ክህልዉ እንከለዉ፡ ኣብ ሞንጎ ድቃስ ዓዘዝ ዘብሎም ግን ኣይስኣኑን። ኣበይንኡ ኢኹም?
ምኽትል ፕሬዝደንት ኣሜሪካ ዝነበረ ጆ ባይደንን ኣፈ ጉባኤ ባይቶ ወከልቲ ህዝቢ ዝነበረ ኔውት ጊንግሪች፣ ዳኛ ላዕለዋይ ቤት ፍርዲ ኣሜሪካ ሩት ባርደር ጊንስበርግ ከምኡ’ውን ክላሬንሴ ቶማስ ዝኣመሰሉ ጸለውቲ ፖለቲከኛት ዝርከቡዎም ሰባት፡ ኣብ ሞንጎ ኣኼባ ሰለም ከብሉ ካሜራታት ቀብ ኣቢለን ሒዘንኦም’የን።
ሚኒስትር ንግዲ ኣሜሪካ ዊልበር ሮዝ፡ ኣብ ኣኼባታት ትኽስ እናበለ ብተደጋጋሚ ተራእዩ’ዩ። በዚ ምኽንያት፡ “ኣብ ኣኼባታት ድቃስ ጠጠው ከብል ኣይክኣለን” ተባሂሉ ዝንቀፍ ዘሎ ፖለቲከኛ’ዩ።
ይኹን’ምበር፡ ነዋሕቲ ኣኼባታት ስለ ዝተወገዱ ቀልቡ ተመሊሱ’ዩ ክብል ቤት ጽሕፈቱ ምላሽ ሂቡሉ’ዩ። ስለ ዝኾነ፡ ኣብ ቀጻሊ ኣብ ኣኼባ ከጓንፈኩም ንዝኽእል ጽዕንዕንታ ድቃስ ብኸመይ ከተወግዱ ትኽእሉ? ኣኼባ ክትመርሑ ከለኹም’ውን ሰባት ንቑሓት ኮይኖም ክሳተፉ እትገብርሉ ሜላ እንታይ’ዩ?
1. እቲ ትኽክለኛ ሰዓት…
መስራቲት ኣብ ኣሜሪካ ዝመደብሩ ወሃቢ ስልጠናታት ኣኼባ ዝኾነ ኩባኒያ ኤልሲ ኬት፡ ምርጫ ሰዓት ኣኼባ ሰባት ዝፈላለ’ኳ እንተኾነ፡ መጽናዕታት ግን ገለ ሰዓታት ነቲ ዝሓዝካዮ ሸቶ ንክተዐውት ይሕግዙ’ዮም ይብሉ ትብል።
“ስነ ሞጎታዊ ኣተሓሳስባ ዝሓቱ ንጥፈታት፡ ሰባት ምስ ህንጥውነቶምን ብሩህ ኣእምሮኦምን ከለው ኣብ ሰዓታት ንጉሆ ክግበሩ ኣለዎም” ትብል።
“እቲ መዓልቲ ክውዳእ እንትብል ዘሎ ግዘ፡ ኣብ ንጉሆ ዝነበረና ጉልበት ናብ ምውዳእ ገጹ ዝኸደሉ ብምኻኑ፡ እዚ ሰዓት ንምስትንታን እምበር ንኣኼባ ዝኸውን ሰዓት ዘይምኻኑ ክንፈልጥ ይግባእ” ኢላ።
ኣኼባታት “ኣብ ዝሞተ ሰዓት” ብፍላይ ድማ ድሕሪ ምሳሕ ክካየዱ ከም ዘይብሎም ድማ ትሕብር።
በዓል ሞያ ባህሊ ስራሕ ቦታን ጸሓፍን ጁዲ ጀምስ፡ ትኽክለኛ ሰዓት ኣኼባ “ንሕና ካብ እንሓስቦ ዝወሓደ’ዩ” እንትብል፡ ንሓደ ኣኼባ ኣድላዪ ዝኾነ ነገር እቲ ዝውድአሉ ሰዓት ብዝግባእ ኣረጋጊጽካ ምጅማር’ዩ በሃሊ’ዩ።
“ኣብ ኣኼባ፡ ደኺምና ዘይኮነስ፡ ሰልቺዩና ድቃስ ክመጽአና ይኽእል’ዩ”።
2. … ትኽክለኛ ቦታ
ገለ ኣኼባታት ነቲ ዝድለ ዕላማ ሓጋዚ ክኸውን ኣብ ዝኽእል ዝኾነ ይኹን ቦታ ክካየዱ እንተኸኣሉ’ውን፡ ኣብ ዘይተለመዱ ከባቢታት ምስ ዝኸውን ግን መሃዛይነት ንምዕባይ መንፈሳዊ ምልዕዓል ይፈጥር።
ጠጠው ኢልካ [ተሳተፍቲ ኮፍ ከይበሉ] ዝካየዱ ኣኼባታት ድማ ብበዝሒ ነገራት ውጽኢታዊ ኾይኖም ክቕጽሉ ከም ዝሕግዙ ሰብ ሞያ ይዛረቡ።
3. እኹል ምድላው ምግባር
“ሰባት ድቃስ ሰለም ከብሎም ዝገብሩ ኣኼባታት፡ ብዋናነት እቲ ተሳታፋይ ክርከበሉ ዘይነበሮ ዓይነት ኣኼባ ወይ ኣብ ክንድኦም ካልኦት ዝዛረብሉ ኩነታት ዘለዎ ኣኼባ እንትኸውን’ዩ” ትብል ወይዘሮ ኬቲ።
“ነቲ ኣኼባ ከተካይድ ብዛዕባ ዝገበረካ ጉዳይን ውጽኢታቱን ዝምልከት ንጹር ትልሚ ሓዝ። ሽዑ፡ ምስቲ ዛዕባ ቀጥታዊ ርክብ ዘለዎም ሰባት ክትዕድም ክሕግዘካ’ዩ”።
ኣብ ኣሜሪካ ኣብ ቀረባ ዝተኻየደ መጽናዕቲ ከም ዘመላኽቶ፡ 33 ሚኢታዊት መራሕቲ ናብ ኣኼባ እንትመጽኡ ግቡእ ምድላው ይገብሩ። መብዛሕትኦም ሓለፍቲ ስራሕ ድማ፡ ኣኼባ ከመይ ክመርሑ ከም ዘለዎም ስልጠና ከይወሰዱ ስለ ዝመጽኡ 80 ሚኢታዊት ግዝኦም የባኽኑ።
ኣብ ኣኼባ ውጽኢታዊ ክትኸውን እንተደሊኻ፡ ንጹር ኣጀንዳ እቲ እትእከበሉ ዛዕባ ክህልወካ ከም ዝግባእ ይምዓድ።
ኣነቴ ካንቲኖ በዓል ሞያ ጥዕና’ዩ። ንሱ ንኒውዮርክ ታይምስ ኣብ ዝሃቦ ሓበሬታ፡ ወሳንነት ኣጀንዳ ብቐሊሉ ዝርአ ከም ዘይኮነ ገሊጹ።
“ኣብቲ ኣኼባ እንታይ ንገብር ከም ዘለና እንተዘይፈሊጥና፡ እንእከበሉ ምኽንያት የለን ማለት’ዩ”።
“ሰባት ኣብ ኣኼባ ከም ዘለው ፈሊጦም ብንቕሓት ክከታተሉ ዝኽእሉ፡ ንዕኦምን ንስርሐም ጠቓሚ ምኻኑ ምስ ዝፈልጡ’ዩ”።
4. ሙሉእ መዓልቲ ንቑሓት ኩኑ
በዓልቲ ሞያ ባህሊ ስራሕ ቦታን ጸሓፍን ጁዲ ጀምስ፡ ኮፍ ካብ ዝበልኩምሉ ወንበር በቢ ሰላሳ ደቒቕ እናተለዓልካ ሰውነትኻ ኣፍታሕትሑ ትብል። እዚ ሙሉእ መዓልቲ “ጉልበት” ክትረኽቡ ክሕግዘኩም’ዩ።
5. ጣዕሞት ምብላዕ ወይ ዘይምብላዕ?
ወይዘሪት ጀምስ ዘነቓቕሐኩም እንተኾይኑ ናብ ኣኼባ ቅድሚ ምእታውኹም ውዑይ ነገር ወይ ድማ ክብድ ዝበለ ጠዓሞት ውሰዱ እንትትብል፡ ኬቲ ግና፡ እቲ ትኽክለኛ ጠዓሞት ምምጋብ’ዩ ባህሊ ኣኼባ ከማዕብል ወይ ከመሓይሽ ዝኽእል ትብል።
ኣብ ማእኸል ኣኼባ ዝብላዕ ጠዓሞት ንገሊኡ እንተንቅሖ ንገሊኡ ድማ “ምልክት ሓልዮት” እዩ።
ኮይኑ ግን፡ ጨና ዘለዎም ዝብልዑ ነገራት ኣብ ማእኸል ኣኼባ ክቐርቡ የብሎምን።
6. ተሳተፎ
ትሳተፍ/ፊ እንተሃሊኻ/ኺ፡ ፈጺሙ ሰለም ከተብሉ ኣይትኽእሉን።
“ኣብተን ናይ መጀመርታ ሰለስተ ደቓይቕ ተዛረብ” እትብል ጁዲ ጀምስ፡ “ድምጽኻ ኣብቲ መአከቢ ኣደራሽ ክትሰምዖ ከለኻ፡ ኣብ ክንዲ ዕዱም ኣበርካቲ ምኻንካ ክስምዐካ’ዩ” ትብል።
ከም ርኢይቶ እዘን ሰብ ሞያ፡ “ርእስኻ ምንቕናቕ፣ ርክብ ዓይኒ፣ ንእትሰምዖ ነገር ቃላዊ ዘይኮኑ ምላሻት” ምሃብ ድማ ነቒሕኻ ክትሳተፍ ይሕግዝ’ዩ። ካብዚ ብተወሳኺ፡ ካብቲ ኣኼባ ነጥብታት ምውሳድ ምኽኣል፡ ሓንጎልካ ንቑሕ ኮይኑ ክጸንሕ ይገብር።
7. ምርሓቕ
ምይይጥ፡ ኣኼባ ዝመርሑ ሰባት ገለ ንጥፈት ብምፍጣር ምንቕቓሕ ክህሉ ዝጥቀምሉ ሓደ ሜላ’ኳ እንተኾነ፡ ጁዲ ጀምስ ግን እቲ ዝኸፍአ ድቃስ መምጽኢ ምኽንያት’ዩ ኢላ ትገልጾ።
ንርእስኹም ድማ ካብ ከምዚ ዓይነት ኣኼባ ኣርሕቑ።
ጁዲ ጄምስን ኬትን፡ ድቃስ ስልም ከብለኩም እንተጀሚሩ ተላዒልኩም ኪዱ ኣብ ዝብል ይሰማምዓ።
“ንሰባት ብዘኽፍእ ዘይኮነ፡ ይቕሬታ ሓቲትኩም ካብቲ ኣኼባ ውጽኡ” ትብል ጁዲ ጀምስ። እትቐርቦም መሓዙትካ እንተኾይኖም ድማ፡ ኣብ ማእኸል ኣኼባ ድቃስ ዝወስዶም እንተኾይኑ፡ ዕሽሽ ኣይትበሉዎም እኳ ድኣ ኣነቓቕሑዎም ዝብል ማዕዳ’ውን ኣለዋ።
ድሕሪ ኣኼባ፡ ሃናጻይ ዝኾነ ርኢይቶ ምሃብ ክዝንጋዕ ከም ዘይብሉ’ያ ኬት እትዛረብ።
“ብዝግባእ ትልሚ ኣብ ዘይወጽአሉ ኣኼባ እናተሳተፍኹም ድቃስ ዝመጽአኩም፣ ዘይትሳተፍሉ፣ ግዘኹም ዘባኽን እንተኾይኑ፡ ነቲ ኩባኒያ ክሳራ’ዩ። እዚ’ዩ ድማ ሰባት ዝኾነ ዓይነት ተሳትፎ ከይገተብሩ ዝገብሮም” ትብል።
ምንጪ: bbc tigrinya