ሕማም ክሮን ኣብ መዓናጡና ( colon) ሕዱር ረኽሲ ዘኸትል ሕማም እዩ። እቲ ረኽሲ ድማ ኣብ ቀጢን መዓንጣ፣ ገፉሕ መዓንጣ ወይ ድማ ኣብ ባጡቕ ከጋጥም ይኽእል። እንተኾነ ግን እቲ ረኽሲ ኣብ ኣፍ፣ ጨጎራን መሃንቱስን ውን ከጋጥም ይኽእል እዩ።
ስለዚ መግቢ ዝሓልፈሉ ዘበለ ካብ ኣፍ ጀሚርካ ክሳብ መሃንቱስ ክርክስ ይኽእል። ደረጃ ጥርዓን ናይ ምልክታት ናይዚ ሕማም ድማ ካብ ሰብ ናብ ሰብ ክፈላለ ይኽእል።ሓደ ሰብ ዝስምዖ ምልክታት ድማ
ኣበየናይ ክፋልን ኣብ ክንደይ ቦታታትን እቲ ረኽሲ ብዘጋጠመ መልክዕ ይውሰን።
ሓደ ሓደ ሰባት ቀጻሊ ምልክታት ክርኣዮምን ክስምዖምን ከሎ፣ ገለ ገለ ሰባት ግን ብዘይ ዝኾነ ስምዒት ወይ ድማ ጥርዓን ንዓመታት ክጸንሑ ይኽእል።
ሓደ ሓደ ግዜ ሕማም ክሮን ሃንደበትን ብቕልጡፍን ናብ ዝኸፍአ ደረጃ ክበጽሕ ይኽእል፣ እቲ ጠንቂ ድማ መብዛሕትኡ ግዜ ፍሉጥ ኣይኮነን። እዚ ምስ ዘጋጥም ድማ ኣብ ሓጺር ግዜ ኣብ መዓንጣ ብዙሕ ረኽስታት የጋጥም እሞ መዓናጡ ድማ ግቡእ ስርሖም ክሰርሑ ኣይክእሉን። ምልክታት ውጽኣት ወይ ድማ ቀጢን ቀልቀል፣ ምኽንያት ናይዚ ድማ እቲ ዝረኸሰ መዓንጣ ብግቡእ ማይ ክስሕብ ስለ ዘይክእል እቲ ዝፍጠር ቀልቀል ኣዝዩ ቀጢን ይኸውን። ቃንዛ ከብዲ ረስኒ ክብደት ምጉዳል፣ዋሕዲ ደም ወይ ድማ ምዝሕታል ዕብየት ፣ እቲ ዝረኸሰ መዓንጣ መኣዛታት መግቢ ናይ ምስሓብ ዓቕሙ ኣዝዩ ዝጎደል ይኸውን።
ብሰንኪ እዚ ድማ ኣካላትና ኣዝዩ ውሑድ መኣዛታት ይረክብ፣ እዚ ድማ ኣብ ኣካላትና ዋሕዲ ናይ
መኣዛታት የኸትል። ሚዛን ምቕናስ፣ ዋሕዲ ደምን ኣዝዩ ድኹም ሓይሊ ምህላውን ድማ ሳዕቤናት ናይዚ እዮም።
ድኻም፣ ኣካላትና ነቲ እንምገቦ መግቢ ብግቡእ ስለ ዘይጥቀመሉ ቀልጢፍና ቀጻልን ክንደክም ንኽእል። ብተወሳኺ ድማ ብምኽንያት እቲ ረኽሲ ዝተፈላለዩ ቀመማት ናብ ደምና ብቐሊሉ ይኣትው እሞ ቀልጢፍና ከም እንደክም ይገብሩና። ምፍሳስ ደም፣ ብምኽንያት ናይቲ ረኽሲ ኣብ መዓናጡና ቁስሊ ይፍጠር እሞ ደም ምስ ቀልቀል ተሓዊሱ ይወጽእ። እዚ ድማ ንስኻ ከየስተውዓልካሉ ከለኻ ከጋጥም ይኽእል።
ኣገባብ ፍወሳ
1. ንስኻ እንታይ ክትገብር ትኽእል ?
ሽጋራ ምትካኽ ኣቋርጽ፡ ምትካኽ ብምቁራጽ እቲ ረኽሲ ንኸይብእስ ክንከላኸሎ ንኽእል ረኽሲ ውን ካብ ዘለዎ ንኽጎድል ይሕግዘና። ዋላውን ሓንቲ ሽጋራ ንመዓልቲ ምስ እተትክኽ እቲ ረኽሲ ንኽብእስ ዝለዓለ ተኽእሎ ኣለዎ። ሽጋራ ብብዝሒ ዘትክኹ ሰባት(ንኣብነት ልዕሊ 15 ሽጋራ ንመዓልቲ ዘትክኹ ) ካብቶም ብዝወሓደ ዓቐን ዘትክኹ ሰባት ኣዝዩ ዝለዓለ ተኽእሎ ናይ ረኽሲ ይህልዎም፣ እዞም ሰባት እዚኦም ዝበኣሰ ወይ ዝኸፍአ ረኽሲ ናይ ምምዕባል ተኽእሎኦም ብ 4 ዕጽፊ ዝለዓለ እዩ።
እኹል ዝኾነ ምዝንጋዕ ግበር ፣ ጸቕጢ ምስ ዝህልወካ ሕማም ክሮን መሊሱ ክብእስ ይኽእል እዩ።
እኹል ፈሳሲ ምስታይን ዝተመጣጠነ መግቢ ምምጋብን ፣ እዚ ብምግባር ጥዑይ ዝኾነ ስርዓተ ምሕቓቕ መግቢ ንኽህልወና ይሕግዝ።
2.ሓኪም እንታይ ክገብር ይኽእል ?
ጠንቂ ምኽንያት ናይ ሕማም ክሮን ክሳብ ሕጂ ፍሉጥ ኣይኮነን። በዚ ምኽንያት ድማ ነዚ ሕማም ፈጺምካ ንምእላይ ዘኽእል ፍወሳ ክሳብ ሕጂ ክዉን ኣይኮነን ዘሎ። እቶም ነዚ ሕማም ንምፍዋስ ዝውሰዱ መድሃኒታት ድማ እቲ ሕማም ንኸይብእስ ምእንቲ እዮም ዝውሰዱ። ብዙሕ ግዜ ድማ መድሃኒት ብምጥቃም ናይ መዓናጡ መጥባሕቲ ንምትራፍ ይስራሕ እዩ። እቲ መድሃኒት እኹል ምስ ዘይከውን ድማ መጥባሕቲ ኣገዳሲ ክኸውን ይኽእል። ንዝያዳ ሓበሬታ ኣብዚ ሊንክ ምርኣይ ይከእል።
ምንጪ: Eritreeërs Gezond